Τομείς έρευνας

Οι άξονες χρηματοδότησης των προγραμμάτων αυτών (7o Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης-FP7 και Horizon 2020) αποτελούν τα βασικά χρηματοδοτικά εργαλεία της Ευρωπαϊκής ‘Ένωσης στο τομέα της έρευνας και χρηματοδοτούν, κατόπιν ανοικτού διαγωνισμού, αποκλειστικά υψηλής ποιότητας ερευνητικές προτάσεις στα οποία συμμετέχουν Πανεπιστήμια, κοινωφελείς οργανισμοί και ιδιωτικοί φορείς από όλη την Ευρώπη. Το ποσοστό επιτυχίας των προτάσεων που κατατίθενται δεν ξεπερνά το 12%, πράγμα που καθιστά προφανή την ιδιαίτερη αξία της επιτυχούς κρίσης, της ανάπτυξης και της ολοκλήρωσης τέτοιου μεγέθους ερευνητικών προγραμμάτων. Είναι ενδεικτικό επίσης, ότι η χρηματοδότηση αποτελεί, μαζί με τις δημοσιεύσεις, έναν από τους βασικούς δείκτες για την αξιολόγηση και κατάταξη πανεπιστημιακών ιδρυμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο. Το συνολικό ποσό χρηματοδότησης ήταν 50 δις ευρώ για τον άξονα FP7, ενώ για τον άξονα Horizon 2020 βρίσκεται σε εξέλιξη, εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 80 δις ευρώ.

  1. Evidenced based management of hearing impairments: Public health pΟlicy making based on fusing big data analytics and simulation (EVOTION) Horizon 2020-SC1-2016-CNECT (No 727521)

Σκοπός: Συλλογή μαζικών δεδομένων (big data) σε πραγματικό χρόνο μέσω της χρήσης ακουστικών βαρηκοΐας με σκοπό την ανάλυσή τους και τη δημιουργία μαθηματικού μοντέλου δημόσιας υγείας για τη βαρηκοΐα

Διάρκεια Προγράμματος: 3 έτη, 11/16-10/19

Φορέας Χρηματοδότησης: Ευρωπαϊκή  Ένωση, Horizon 2020

Ιστοσελίδα: http://h2020evotion.eu/

Συμμετέχοντες : University College London (Ηνωμένο Βασίλειο), Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Ελλάδα), City University (Ηνωμένο Βασίλειο), Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Ελλάδα), Nofer Institute of Occupational Medicine (Πολωνία), Guy’s and St Thomas NHS Trust (Ηνωμένο Βασίλειο), Ιατρικό Κέντρο Αθηνών (Ελλάδα), Institute of Public Health for the Osijek-Baranya County (Κροατία), Pazardzhik Regional Administration (Βουλγαρία), Università degli Studi di Milano (Ιταλία) (Ελβετία).

Συνολική Χρηματοδότηση: € 4,963,776

  1. Regeneration of inner ear hair cells with GAmma-secretase INhibitors to regain hearing in patients with sensorineural hearing loss (REGAIN) http://www.regainyourhearing.eu/

Horizon 2020-PHC-13-2014 (No 634893) (May 2015)

Σκοπός: Αποκατάσταση της νευροαισθητήριας βαρηκοΐας με αναγέννηση των έξω τριχωτών κυττάρων του κοχλία με ενδοτυμπανική χορήγηση αναστολέα της γ-σεκρετάσης (μελέτη φάσης Ι και ΙΙ).

Διάρκεια Προγράμματος: 3,5 έτη, 05/2015-11/2018

Φορέας Χρηματοδότησης: Ευρωπαϊκή  Ένωση, Horizon 2020

Ιστοσελίδα: http://www.regainyourhearing.eu/

Συμμετέχοντες : Audion Therapeitics (Ολλανδία), University College of London-Ear Institute (Ηνωμένο Βασίλειο), Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, University of Tubingen (Γερμανία), Nordic Bioscience (Δανία), Lilly (Ηνωμένο Βασίλειο), Ttopstart (Ολλανδία),

Συνολική χρηματοδότηση: € 5,834,340

  1. Better Understanding the Heterogeneity of Tinnitus to Improve and Develop New Treatments (TINNET) http://tinnet.tinnitusresearch.net/

COST Action BM1306

Σκοπός  Υποστήριξη της δικτύωσης ειδικών επιστημόνων υγείας και φορέων που ασχολούνται με την έρευνα, τη διαγνωστική προσέγγιση και την αντιμετώπιση των εμβοών. Ειδικότερα, βασικό στόχο αποτελεί η ταυτοποίηση των υποτύπων των εμβοών, σε παθοφυσιολογικό και κλινικά σημαντικό επίπεδο και κατ΄ επέκταση η βελτίωση της θεραπείας

Κατά τη διάρκεια της δράσης έχει δημιουργηθεί ένα διεπιστημονικό δίκτυο από επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων, διοργανώνονται επιστημονικές συναντήσεις και ανταλλαγές επισκέψεων σε εργαστήρια και κλινικές, προωθούνται κοινά ερευνητικά πρωτόκολλα και δημοσιεύσεις ενώ έχουν συνεχή λειτουργία 5 ομάδες εργασίας, με ειδικό στόχο η καθεμιά.

Συμμετέχοντες Στη δράση συμμετέχουν πάνω από 100 ειδικοί από 25 χώρες

Ποσό χρηματοδότησης  Η συνολική χρηματοδότηση ξεπερνά τα 110.000 ευρώ. Πρόκειται για το μοναδικό χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα για εμβοές από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Διάρκεια Προγράμματος: 4 έτη, 04/2014-04/2018

Ιστοσελίδαhttp://tinnet.tinnitusresearch.net/

Ομάδες Εργασίας: Κλινική, ανάπτυξη βάσης δεδομένων, Νευροαπεικόνιση εμβοών, Γενετική, Μέτρα έκβασης  (outcome measures)

Φορέας Χρηματοδότησης: Ευρωπαϊκή Ένωση, Οργανισμός COST (European Cooperation in Science and Technology)

Συνολική χρηματοδότηση: € 468,000

  1. A Decision Support System incorporating a validated patient-specific, multi-scale Balance Hypermodel towards early diagnostic Evaluation and efficient Management plan formulation of Balance Disorders FP7-ICT-2013-10 (Νο 610454) (Dec 2013)

Σκοπός: Η δημιουργία μίας ηλεκτρονικής πλατφόρμας υποβοήθησης διαγνωστικών και θεραπευτικών αποφάσεων για ασθενείς με διαταραχές ισορροπίας. Η πλατφόρμα είναι σε θέση να συλλέγει στοιχεία και να  προτείνει πιθανές διαγνώσεις χρησιμοποιώντας εξελιγμένες τεχνικές εξόρυξης δεδομένων από μεγάλη βάση δεδομένων ασθενών.

Διάρκεια Προγράμματος: 3 έτη, 12/2013-11/2016

Φορέας Χρηματοδότησης: Ευρωπαϊκή Ένωση, FP7

Ιστοσελίδαwww.embalance.eu

Συμμετέχοντες : Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, University College of London (UCL, Ηνωμένο Βασίλειο), CITY University (Ηνωμένο Βασίλειο), University of Antwerp (Βέλγιο), University of Freiburg (Γερμανία), Technical University of Delft (Ολλανδία), Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο  (Ελλάδα), University of Twente (Ολλανδία)

Συνολική χρηματοδότηση: € 3,523,000

  1. Semantic Info-structure interlinking an open source Finite Element tool and libraries with a model repository for the multi-scale Modelling and 3D visualization of the inner-ear

FP7-ICT-2011.5.2 (No 600933)

Σκοπός :  Το ερευνητικό πρόγραμμα SIFEM είχε ως στόχο την ανάπτυξη μίας σειράς υπολογιστικών μοντέλων πεπερασμένων στοιχείων του κοχλία σε πολλαπλά επίπεδα (multiscale modeling) με σκοπό την προσομοίωση της μηχανικής της βασικής μεμβράνης, της μικρομηχανικής των τριχωτών κυττάρων στο επίπεδο του οργάνου του Corti, της μηχανο-ηλεκτρικής σύζευξης και της μηχανικής της μετάδοσης του ήχου δια των οστών. Παράλληλα αναπτύχθηκε και ένα μοντέλο πεπερασμένων στοιχείων του μέσου ωτός το οποίο συζεύχθηκε με το μοντέλο της βασικής μεμβράνης σε μία ενιαία γεωμετρική δομή.

Διάρκεια Προγράμματος: 3 έτη, 02/2013-02/2016

Φορέας Χρηματοδότησης: Ευρωπαϊκή  Ένωση, FP7

Ιστοσελίδα: http://www.sifem-project.eu/

Συμμετέχοντες : National University of Ireland (Digital Enterprise Research Institute), ΕΠΙΣΕΥ, University of Southampton (Institute of Sound and Vibration Research), Linkopings Universitet, BioIRC d.o.o. Kragujevac, INTRASOFT International SA, University College London (Ear Institute), Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, (Α’ ΩΡΛ Κλινική), , The Research Trust of Victoria University of Wellington (Νέα Ζηλανδία).

Σύνολο χρηματοδότησης: € 2,909,131

6. FP7-ICT-2011-9, Small or medium-scale focused research project (STREP), “Semantic Infostructure interlinking an open source finite element tool and libraries with a model repository for the multi-scale modelling of the inner-ear (SIFEM)”, (2012-2015).

Αντικείμενο: Κλινικά στοιχεία δείχνουν ότι το πλήθος των ατόμων με διάφορα επίπεδα βλάβης ή απώλειας της ακοής αυξάνεται κυρίως λόγω του αυξανόμενου παγκόσμιου πληθυσμού και της αύξησης του προσδόκιμου ζωής. Η απώλεια της ακοής που προκαλείται από παθολογία του κοχλία ή του κοχλιακού νεύρου χαρακτηρίζεται ως νευροαισθητήρια βαρηκοΐα. Η μελέτη της κανονικής λειτουργίας και της παθολογίας του έσω ωτός έχει πολλές δυσκολίες, καθώς είναι απρόσιτο κατά τη διάρκεια της ζωής και έτσι, συμβατικές τεχνικές όπως η βιοψία και η χειρουργική εκτομή δεν είναι εφικτές.
Το SIFEM επικεντρώνεται στην ανάπτυξη μιας σημασιολογικής δομής πληροφορίας που διασυνδέει ένα εργαλείο ανοικτού κώδικα για πεπερασμένα στοιχεία με υπάρχοντα δεδομένα, μοντέλα και νέα γνώση για την πολυ-κλιμακωτή μοντελοποίηση του εσωτερικού του αυτιού σε σχέση με την νευροαισθητήρια βαρηκοΐα. Οι ειδικοί θα έχουν πρόσβαση στα δεδομένα (micro-CT εικόνες, ιστολογικά δεδομένα) και τα μοντέλα, ενώ τα εργαλεία ανοιχτού κώδικα που θα αναπτυχθούν και το εννοιολογικό μοντέλο του SIFEM θα ενταχθούν στο VPH για την ενίσχυση της επαναχρησιμοποίησης τους. Αυτά τα εργαλεία και οι υπηρεσίες ανοικτού κώδικα ενισχύουν και επιταχύνουν την παράδοση έγκυρων και αποτελεσματικών πολυ-κλιμακωτών μοντέλων, εστιάζοντας στα εξής: (i) χρήση και ανάπτυξη μοντέλων πεπερασμένων στοιχείων, (ii) ανακατασκευή κοχλία και (iii) 3D οπτικοποίηση μοντέλων για το έσω αυτί.
Το τελικό αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη ενός λειτουργικού, 3D, πολυκλιμακωτού και έγκυρου μοντέλου για το έσω αυτί που περιλαμβάνει λεπτομέρειες σχετικά με τις μικρομηχανική, τη γεωμετρία του κοχλία, υποστηρικτικές δομές, το υγρό περιβάλλον και μοτίβα δόνησης. Τα αποτελέσματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να προσδιορίσουν καλύτερα τους μηχανισμούς που είναι υπεύθυνοι για τις ιδιαίτερα ευαίσθητες και δυναμικές ιδιότητες της απώλειας της ακοής. Κατά συνέπεια, θα βοηθήσουν στην περιγραφή μεταβολών που συνδέονται με ποικίλες διαταραχές του κοχλία και στην καλύτερη αξιολόγηση της κατάστασης κάθε ασθενούς, γεγονός που οδηγεί σε πιο αποτελεσματική θεραπεία και αποκατάσταση και, μακροπρόθεσμα, στην παροχή εξατομικευμένης υγειονομικής περίθαλψης.

Συμμετέχοντες: 

  • National University of Ireland (Digital Enterprise Research Institute),
  • Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών),
  • University of Southampton (Institute of Sound and Vibration Research),
  • Linkopings Universitet, BioIRC d.o.o. Kragujevac,
  • INTRASOFT International SA,
  • University College London (Ear Institute),
  • Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Α’ Πανεπιστημιακή ΩΡΛ Κλινική, Ιπποκράτειο Νοσοκομείο),
  • The Methodist Hospital Research Institute,
  • The Research Trust of Victoria University of Wellington.

Δράση Δικτύωσης για τον Καθολικό Νεογνικό Έλεγχο Ακοής

Φορέας Χρηματοδότησης: ΕΣΠΑ

Ιστοσελίδα: http://knea.gr/

Η απώλεια ακοής αποτελεί μία από τις πιο συχνές συγγενείς ανωμαλίες, με επιπολασμό 2-4 νεογνά στα 1000.  Σύμφωνα με τον ΠΟΥ κάθε παιδί έχει το δικαίωμα να υποβληθεί σε νεογνικό έλεγχο ακοής από τη στιγμή που είναι μία ασφαλής και αξιόπιστη διαδικασία η οποία μπορεί να αποτρέψει καταστροφικά αποτελέσματα στην ομιλία και στην ανάπτυξη λόγω της καθυστερημένης διάγνωσης της βαρηκοΐας. Προγράμματα καθολικού νεογνικού ελέγχου ακοής έχουν αναπτυχθεί σε δεκάδες χώρες τα τελευταία 20 χρόνια και έχουν καταφέρει μείωση της μέσης ηλικίας διάγνωσης της βαρηκοΐας από τα 2.5 έτη στους 3 μήνες. Επιπλέον έχει αποδειχθεί η καλή σχέση κόστους -αποτελεσματικότητας αυτών των προγραμμάτων από τη στιγμή που το κόστος για τη διάγνωση δεν ξεπερνά τις λίγες χιλιάδες δολλάρια ενώ το κέρδος από την έγκαιρη διάγνωση φτάνει τις εκατοντάδες χιλιάδες δολλάρια.

Παρόλο το γεγονός ότι περισσότερες  από 20 Ευρωπαϊκές χώρες έχουν οργανώσει προγράμματα εθνικού ή/ και τοπικού χαρακτήρα ανίχνευσης βαρηκοίας στην Ελλάδα δεν υπήρχε ποτέ ένα παρόμοιο πρόγραμμα και κάτω από το 15% των νεογνών ελέγχονται κατά τη γέννηση από τη στιγμή που μόνο ορισμένα ιδιωτικά νοσοκομεία προσφέρουν τον ανιχνευτικό έλεγχο προς αμοιβή. Αυτές οι μεμονωμένες μετρήσεις δεν συνδέονται και δεν υπάρχει αρχείο για παρακολούθηση των παιδιών μετά τον έλεγχο.

Πριν 4 χρόνια για πρώτη φορά στην Ελλάδα ξεκίνησε ένα εθνικό πρόγραμμα για ανιχνευτικό νεογνικό έλεγχο ακοής. Το πρόγραμμα ονομάστηκε

Η ανωτέρω δράση επιτηρήθηκε από το ΚΕΕΛΠΝΟ ως δικαιούχος και από την Α ΩΡΛ κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών ως διαχειριστή του έργου. Οι πόροι καλύφθηκαν από την Ευρωπαϊκή ένωση μετά από αυστηρούς ελέγχους μεθοδολογίας και ποιότητας (περί τα 500000 ευρώ)

Οι στόχοι αυτού του έργου ήταν:

  • Καταγραφή της παρούσης κατάστασης στην Ελλάδα σε σχέση με τον νεογνικό έλεγχο ακοής
  • Δημιουργία επιδημιολογικού χάρτη και επιλογή των κατάλληλων κέντρων ελέγχου
  • Διάδοση της αναγκαιότητας, χρησιμότητας και ασφάλειας του νεογνικού ελέγχου ακοής
  • Παροχή κατάλληλου εξοπλισμού (συσκευών ωτοακουστικών εκπομπών και αυτοματοποιημένων ακουστικών προκλητών δυναμικών)  οργάνωση και διασφάλιση συντήρησης και βιωσιμότητας
  • Δημιουργία online βάσης δεδομένων σε πραγματικό χρόνο ώστε να υπάρχει κεντρικός έλεγχος των δεδομένων
  • Εκπαίδευση προσωπικού για την εκτέλεση των ελέγχων
  • Διοργάνωση δράσεων ενημέρωσης και δημοσιότητας (συνέδρια, ιστοσελίδα, μέσα μαζικής ενημέρωσης, φυλλάδια)
  • Μελέτη εκτέλεσης και βιωσιμότητας

Απαραίτητος εξοπλισμός για τον έλεγχο σε πρωτοβάθμιο αλλά και δευτεροβάθμιο επίπεδο δόθηκε σε 31 νοσοκομεία σε όλη την Ελλάδα με στόχο την κάλυψη πάνω από το 90% των γεννήσεων σε δημόσια νοσοκομεία. ΟΙ συσκευές είναι φορητές και τεχνολογικά προηγμένες. Δημιουργήθηκαν ένα σύστημα επαφών δικτύου και βάσεως δεδομένων από τις μετρήσεις των συνεργαζόμενων νοσοκομείων. Τα δεδομένα μεταφέρονται αυτόματα-ηλεκτρονικά και η διαδικασία σχεδιάστηκε ώστε να είναι φιλική και εύκολη καθώς η διαδικασία μεταφοράς διαρκεί κάτω από 30 δευτερόλεπτα και απαιτεί μόνο 2-3 κουμπιά. Η ομάδα ελέγχου από την ΩΡΛ κλινική παρακολουθεί και ελέγχει τη διαδικασία ώστε να εξασφαλιστεί η συνέχεια και η καθολικότητα της ροής των δεδομένων.

Το προσωπικό που διενεργεί τους ελέγχους εκπαιδεύτηκε στο χειρισμό του εξοπλισμού και ενημερώθηκε για τους σκοπούς του προγράμματος σε ημερίδες στις πρωτεύουσες των υγειονομικών περιφερειών. Σχετικό πιστοποιητικό δόθηκε σε όσους παρακολούθησαν τα σχετικά φροντιστήρια. Επιπρόσθετα διενεργήθηκαν ενημερωτικές δράσεις για το κοινό, τους οργανισμούς που ασχολούνται με την απώλεια ακοής καθώς και για τους κηδεμόνες των παιδιών με βαρηκοΐα. Η προβολή του έργου ενισχύθηκε από τη δημιουργία ιστοτόπου (www.knea.gr) , καμπάνια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και 20000 φυλλάδια που διανεμήθηκαν σε δημόσια νοσοκομεία με μαιευτικές κλινικές.

  1. Hearing Problems in Musicians

Χρηματοδότηση για Διδακτορική Έρευνα (Κ. Βαρδονικολάκη)

Διάρκεια Προγράμματος: 3 έτη, 06/2013-06/2016

Φορέας Χρηματοδότησης: Bernice Bibby Research Trust, UK

Σύνολο Χρηματοδότησης: € 25,000

  1. Κρυφή βαρηκοΐα Διερεύνηση κοχλιακής συναπτοπάθειας σε μουσικούς

Χρηματοδότηση Χρηματοδότηση για Μεταδιδακτορική Έρευνα (Δ. Κικίδης)

Διάρκεια Προγράμματος: 2 έτη, 03/2017-03/2019

Φορέας Χρηματοδότησης: ΙΚΥ

Σύνολο Χρηματοδότησης: € 18,000